Eski çete üyesi ve banka soyguncusu olan Gayton McKenzie, Güney Afrika’da Spor, Sanat ve Kültür Bakanı olarak atandı
Eskiden çete üyesi ve banka soyguncusuyken daha sonra gece kulübü sahibi ve muhalif bir siyasetçi olarak kendisini yeniden yaratan Gayton McKenzie, Güney Afrika’da kurulan yeni hükümette Spor, Sanat ve Kültür Bakanı olarak atandı.
Güney Afrika’da 29 Mayıs’ta yapılan seçimde parlamentoda çoğunlunu kaybeden Afrika Ulusal Kongresi (ANC) lideri ve Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Pazar günü çok partili yeni hükümetini açıkladı.
Vatansever İttifakı (PA) adlı siyasi partinin lideri olan Gayton McKenzie, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Tüm iyi dilek mesajlarınız için teşekkür ederim, kısa süre içinde cevap vereceğim, şu anda hazırlanmakla meşgulüm, yapacak işlerim var ?? ??” dedi.
50 yaşındaki McKenzie yemin töreninde başyargıcın oturmasını istemesi üzerine, “En son bir yargıç oturmamı istediğinde 10 yıl boyunca oturdum” esprisiyle Ramaphosa dahil tüm izleyicileri güldürdü.
Hayranları, 16 yaşında ilk banka soygununu yapan ve ardından “tam teşekküllü bir çete üyesi” olarak 7 yıl hapis yatan McKenzie’nin bu role atanarak tüm zorlukların üstesinden geldiğine inanıyor.
Değişeceğine söz vermişti
McKenzie cezaevinden erken tahliyesinden sonra değişeceğine söz vermişti.
2013 yılında kamu yayın kuruluşu SABC’ye verdiği bir röportajda “Cebimde 12 rand (65 cent) olsa da aklımda bir milyar rand vardı” diyen McKenzie şöyle devam etti:
“İnsanların anlamadığı şey de bu. Sahip olmadıklarını nasıl elde edecekleri yerine sahip olmadıkları şeylere odaklanıyorlar.”
McKenzie ilerleyen yıllarda insanlara motivasyon veren konuşmalarıyla para kazanmaya başladı ve kendi hayatıyla ilgili kitaplar yazdı.
Ardından hapishaneden tanıdığı “ruh eşi” Kenny Kunene ile birlikte Zimbabwe’de madencilikten Güney Afrika’da gece kulübü işletmeciliğine kadar çeşitli işlere girişti.
Kenny Kunene, Güney Afrika’nın Johannesburg kentinin lüks bir banliyösünde bulunan Zar Lounge adlı gece kulübünde düzenlediği 40. doğum günü partisinde iç çamaşırlarıyla giyinmiş kadınların vücutlarında suşi servis ettikten sonra “Suşi Kralı” lakabını kazanmıştı.
Bu gece kulübü ve Cape Town’da McKenzie’nin adına kayıtlı bir şubesi daha sonra ödenmemiş kira ve elektrik faturaları nedeniyle kapatıldı.
Siyasi kariyeri
McKenzie bugünlerde daha çok bir siyasetçi olarak tanınıyor.
2013 yılında Vatansever İttifakı (PA) partisini kurdu ve Kenny Kunene’yi başkan yardımcısı olarak görevlendirdi.
PA, 10 yıl sonra ülkede yapılan genel seçimde ulusal oyların yüzde 2’sini, Western Cape bölgesinde ise oyların yüzde 8’ini kazandı.
PA’nın sloganı “Ons baiza nie”, Afrikaans dilinde “Korkmuyoruz” anlamına geliyor.
Güney Afrika nüfusunun yaklaşık yüzde 8’ini oluşturan melez topluluklar arasında Afrikaans dili yaygın olarak konuşuluyor.
Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından McKenzie, “Tüm ırkları parlamentoya taşıyan tek parti biziz,” diye konuştu.
BBC’ye konuşan siyasi analist Kagiso Pooe, McKenzie’nin “kabadayı” bir tarzı olduğunu ve bunun da seçmenlerine hitap ettiğini söylüyor.
“İnsanlar kendilerine benzeyen ve ‘Ben buyum’ demekten çekinmeyen birine inanmak ve onu görmek istiyor. Bunu Başkan Zuma, Başkan Trump ve benzeri kişiliklerde görebilirsiniz.”
McKenzie’nin kayıt dışı göçmenlere yönelik yürüttüğü ve bazıları tarafından “yabancı düşmanlığı” diye nitelendirilen kampanyasının da ona oy kazandırdığını söyleyen Pooe, “Ana akım politikacılar ve partiler bu konudan uzak dururken o doğrudan bu konuyu ele alıyor” diyor.
Zulu dilinde “Bırakın gitsinler” anlamına gelen “Abahambe” sloganıyla yürütülen bu kampanya kapsamında McKenzie, Güney Afrika’ya girmeye çalışan insanları doğrudan kovalamak için Zimbabve sınırını ziyaret etmişti.
McKenzie bunun ardından ikiyüzlülükle suçlanmıştı çünkü 2013 yılında SABC’ye verdiği bir röportajda Zimbabve de dahil olmak üzere Afrika’nın diğer bölgelerinden gelen göçmenleri Güney Afrika ekonomisinin “ayrılmaz” bir parçası olarak tanımlarken, kendi ülkesindeki siyah insanları “tembel” diye nitelendirmişti.
Spor Bakanı
Ramaphosa koalisyon hükümetinin kurulması için görüşmelere başlarken McKenzie polis bakanı olarak görev yapmak istediğini dile getirmiş, Güney Afrika’nın yüksek suç oranıyla mücadele etmek için iyi bir konumda olduğunu söylemişti.
Yeni görevinin açıklanmasıyla McKenzie, “Spor, çocukların hayatlarını değiştirmek için kullanılabilir. Spor yapan bir çocuk, mahkemeden uzak bir çocuktur” diye konuştu.
McKenzie Facebook üzerinden yaptığı bir paylaşımda, “Söz veriyorum, araba döndürmeyi bu ülkedeki en büyük sporlardan biri haline getireceğim” dedi.
‘Araba döndürme’, Güney Afrika’da oldukça popüler bir spor ve otomobillerin daireler çizerek sürülmesini ve sürücünün arabanın dışında ve tepesinde akrobasi hareketleri yapmasını içeriyor.
McKenzie, sporun güvenli ortamlarda, gençleri çetelerden ve uyuşturucudan uzak tutarak yapılacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa’nın McKenzie’ye kabinesinde yer verme kararı siyasi olarak oldukça riskli.
McKenzie, PA’nın siyasi rakibi olan Demokratik İttifak (DA) tarafından yönetilen Western Cape bölge hükümetinin yürüttüğü bir soruşturmanın merkezinde yer alıyor.
McKenzie geçen yıla kadar Central Karoo bölgesinin belediye başkanıydı.
2022 yılında bölgedeki yüzme havuzlarının onarımı ve tuvaletlerin değiştirilmesi gibi kamu hizmetlerinin geliştirilmesi amacıyla düzenlenen gösterişli bir etkinlikte belediyeye bağışlanan 3 milyon randın (161 bin dolar) hesabını vermemekle suçlandı.
Yerel medyaya göre bir mahkeme geçen ay McKenzie’nin bazı mali kayıtları müfettişlere beyan etmesini talep etti.
PA mahkeme kararını “kusurlu” olarak nitelendirirken, DA kararı memnuniyetle karşıladı ve McKenzie’nin “yolsuzluğun para getirmediğini yakında öğreneceğini” söyledi.
